بهتان‌بستن بر مبتدع در فقه‌سیاسی از منظر روایت«باهتوهم» با تأکید بردیدگاه امام-خمینی(ره)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 فقه سیاسی،دانشگاه باقرالعلوم، قم

2 ریاست موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی ره

چکیده

لزوم مقابله با بدعت و بدعت­گذار از آن­رو که موجب اضلال و گمراهی جامعه می­گردد، واضح و بدیهی است. لکن در روایتی از پیامبر مکرم اسلام صلی الله علیه و آله که برای مقابله با مبتدع صادر شده، پس از دستور به بیزاری، عبارت «باهتوهم» در قالب جمله امر آمده است. در تفسیر این عبارت دو دیدگاه کلی مطرح شده است؛ عده­ای با تمسک به آن، بهتان زدن به اهل بدعت را جایز و بلکه در مواردی آن­را واجب دانسته­اند. در مقابل گروهی دیگر مقابله علمی و ارئه دلایل محکم و متقن در برابر بدعت­گذاران را برداشت کرده­اند که در نتیجه جواز بهتان به ایشان را مردود می­دانند. قضاوت میان این دو دیدگاه مسأله­ی مقاله­ی حاضر است. هدف این پژوهش با ابتناء بر روش تحلیلی -توصیفی دست­یابی به دیدگاه و تفسیر صحیح از این روایت است. در این میان -با توجه به برداشت­های مغرضانه از دیدگاه امام خمینی ره در مواجهه با اهل بدعت-، بر نظریه و تفسیر ایشان اهتمام بیشتری شده است. یافته­های این پژوهش نشان می­دهد که اولا، نه تنها سیره­ معصومین در مقابله با مخالفان مبتنی بر ارائه­ی دلائل علمی و اقناع­آور بوده است، بلکه وجود برخی روایات نظیر «وجوب اظهار علم برعالمان دین» نشان­دهنده درستی برداشت دوم از روایت مذکور می­باشد. و ثانیا، علیرغم ادعای مخالفان حکومت اسلامی، امام خمینی نیز، هیچ­گاه موافق بهتان­زدن بر مخالفان سیاسی نبوده­اند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات