دانش‌آموخته حوزه علمیه قم؛ دکتری فلسفه سیاسی و پژوهشگر مرکز فقهی ائمه اطهار
چکیده
مسأله ولایت فقیه و نیابت او از امام معصوم در عصر غیبت ـ اگر نگوییم اجماعی ـ نظریه مشهور فقیهان شیعه است. بر اساس نظریه ولایت فقیه، وجوب اطاعت از معصوم و حرمت مخالفت با ایشان در امور اجتماعی، به فقیه جامع الشرایط واگذار شده است. صرف نظر از مباحث مطرح در باب ادلّه ولایت فقیه و محدوه آن، گستره اطاعت از ولیّ فقیه و حرمت مخالفت با ایشان، به‌درستی تبیین نشده است. پژوهش پیش‌رو، گستره و سنخ اطاعت از ولیّ فقیه را مسأله خویش قرار داده و تلاش نموده با رجوع به متون دینی و روش اجتهادی، ثابت نماید که سنخ اطاعت از ولّی فقیه و امام معصوم یکسان است؛ بدین معنا که اوامر و نواهی فقیهِ متصدّی ولایت، در همان محدوده‌ای که ولایت فقیه ثابت است، همانند اوامر و نواهی معصوم خواهد بود. عدم برخورداری ولیّ فقیه از ملکه عصمت و احتمال خطا در الزامات صادره از ایشان، مجوّز نافرمانیِ او نیست؛ حتی در فرض تعارض علم مکلّف با حکم الزامی برآمده از علم فقیه جامع‌الشرایط، حکم الزامیِ فقیه مقدّم می‌شود و تخطّی از حکم ایشان، فاقد مجوّز شرعی است.
)