از چالش‌های عرصه قانون‌گذاری این است که قانون در مرحله تصویب با برخی فتاوای فقیهان شیعه در تعارض است. ذیل این مسأله، موضوعی با عنوان «فتوای معیار» مطرح می‌شود که از بدو ورود قانونِ مدرن به جهان اسلام، به لحاظ فقهی مورد بحث بوده است. همان‌گونه که این موضوع در دوران مشروطیت، محل گفت‌وگوی فقها بوده، در دوران کنونی و در فرآیند تقنینی نظام جمهوری اسلامی ایران نیز مورد توجه قرار گرفته و پیرامون آن، آراء و دیدگاه‌های گوناگونی ابداع گردیده است. ارائه نظریه‌ای مشروع و کارآمد درباره «فتوای معیار» می‌تواند بخشی از چالش‌های موجود نظام قانون‌گذاری را برطرف نموده و به تسهیل در آن کمک نماید.
در این مقاله، با مطالعات کتابخانه‌ای و با استفاده از روش تحلیلی ـ اجتهادی، چهار دیدگاه مطرح می‌شود؛ دو دیدگاه از کلمات سیدمحمدکاظم یزدی، استخراج شده و دیدگاه سوم، نظریه شهید سیدمحمدباقر صدر است که مورد نقد و بررسی قرار می‌گیرد. در نهایت، دیدگاه برگزیده، مستند به مقبوله عمر بن حنظله و مرفوعه زراره، تبیین می‌گردد. در این نظریه، «فتوای مشهور معاصر» راهکاری برای تحلیل مشروع «فتوای معیار» می‌باشد.
)