ولایت فقیه در اندیشه فقهی سیاسی شهیدین

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم

2 دانش آموخته حوزه علمیه قم و مدرس حوزه علمیه زاهدان

چکیده

اصلی‌ترین مسئله در فقه سیاسی، تعیین حاکم سیاسی جامعه است. نبود شرایط تشکیل حکومت اسلامی برای شیعیان، باعث شده است که فقیهان شیعه به صورت مستقیم و در قالب بابی مستقل، این مسئله را مورد بحث قرار ندهند. در عین حال عموم فقیهان شیعه در لابه‌لای ابواب فقهی، بحث از تصدی‌گری در عصر غیبت و اختصاص این منصب به فقیه جامع‌الشرایط را کمابیش مورد توجه خویش قرار داده‌اند. تحقیق حاضر این پرسش را مورد توجه خویش قرار داده که آیا شهید اول و شهید ثانی به عنوان فقیهان طراز اول عصر خویش، به این مسئله توجه داشته و آن را مورد بحث قرار داده‌اند؟ این تحقیق با بررسی اندیشه این دو فقیه برجستۀ شیعی به روش توصیفی ـ تحلیلی، به این پرسش پاسخ مثبت داده و نشان می‌دهد که شهیدین از رهیافت ولایت فقیه به صورت بارز حمایت نموده و بر این عقیده‌اند که این رهیافت، راه حل تمامی مشکلات و مسائل جامعه است. شهید اول در اثبات مسئله ولایت فقیه تنها به دلیل عقلی استناد جسته و از ادله نقلی به صورت مستقیم استفاده نکرده است؛ لکن شهید ثانی برای اثبات این امر از هر دو روش عقلی و نقلی بهره جسته است.

کلیدواژه‌ها